Γυναίκα και ομορφιά

Η ομορφιά της ανθρώπινης μορφής δεν είναι απλά μια αισθητική περιπέτεια της όρασης αλλά μια πολυσύνθετη αντιληπτική διαδικασία του εγκεφάλου... που εκτείνεται από την απλή διέγερση της αισθητικής ως το συναγερμό της ερωτικής επιθυμίας.
Η ομορφιά προκαλεί τον θαυμασμό όλων αλλά πολύ περισσότερο έλκει και γοητεύει το άλλο φύλο.
Σύμφωνα με τις θεωρίες της εξέλιξης, ο εγκέφαλος μπαίνει σε συναγερμό για να επιλέξει ό,τι είναι καλύτερο για την επιβίωση και την εξέλιξη του ανθρώπου. Ετσι η προτίμηση της γλυκιάς γεύσης αντί της πικρής ή μιας ευχάριστης μυρωδιάς αντι...
μιας αποκρουστικής είναι μια εγκεφαλική διαδικασία επιλογής, επειδή το πικρό στη γεύση και το δυσάρεστο στην όσφρηση είναι συνήθως βλαβερές ουσίες για τον οργανισμό, όπως και η επιλογή της ομορφιάς είναι επίσης καλύτερη για την αναπαραγωγή του είδους. Σύμφωνα, λοιπόν, με τα πορίσματα της νευροφυσιολογίας, το ωραίο ή το άσχημο είναι μια εγκεφαλική σύνθεση χρωμάτων και σχημάτων, με εξελικτικούς για το ανθρώπινο είδος στόχους. Σε όλους του λαούς, οι προτιμήσεις ήταν πάντα το ωραίο, το εύηχο, το αρμονικό στις αισθήσεις.
Στη διαδρομή της ανθρώπινης εξέλιξης, αναφορικά με τη σωματική ομορφιά , η σύνθεση έγινε πιο πολύπλοκη και οδήγησε σε κάποια οικουμενικά για την ομορφιά κριτήρια, όπως είναι οι αρμονικές αναλογίες του σώματος, το σχήμα του προσώπου, η φρεσκάδα και το χρώμα του δέρματος, τα μεγάλα μάτια ή τα σαρκώδη χείλη. Τα στοιχεία αυτά είναι ευχάριστα στα μάτια, δηλαδή εχουν επιλεγεί ως σημάδια υγείας και νεότητας, ικανά για αναπαραγωγή.
Ομως, παρ΄όλο ότι υπάρχει ένας βασικός πυρήνας κριτηρίων , διαμορφωμένων σταθερά μέσα στο χρόνο και αποτελούν ένα κλασσικό μέτρο για όλους τους ανθρώπους, πολλές από τις προτιμήσεις είναι υποκειμενικές και αφορούν τα χρώματα του δέρματος , τα μαλλιά, τις διαστάσεις, το βάρος κλπ. Κι αυτή η υποκειμενικότητα είναι οικονομία της φύσης, όλοι να μπορούν να βρουν το ταίρι τους.
Οποια και να είναι η επιστημονική εξήγηση, όλοι γνωρίζουμε από την εμπειρία μας και την εμπειρία των άλλων, το ωραίο, η ομορφιά , απ΄όπου κι αν προέρχεται, δεν αφήνει κανένα ασυγκίνητο. Ενα όμορφο τοπίο, γεμάτο χρώματα, ένας πίνακας ζωγραφικής, ένα έργο τέχνης ή αρχιτεκτονική ή η διακόσμηση ενός σπιτιού, απελευθερώνουν συναισθήματα χαράς και ευχαρίστησης, δημιουργούν ηρεμία ή κεντρίζουν την δημιουργικότητα. Ομως, η θέα μιας όμορφης γυναίκας ή ενός ωραίου άνδρα είναι κάτι περισσότερο από συναισθηματική και αισθητική ικανοποίηση: Είναι διέγερση, ερωτικό κάλεσμα, παιχνίδι , επιθυμία για ερωτική αποπλάνηση, συμβολική ή πραγματική. Η ωραία εμφάνιση είναι αποτέλεσμα της συμμετρίας των σωματικών αναλογιών, έτσι όπως καλλιεργήθηκε στο πέρασμα του χρόνου.
Γυναίκα και ομορφιά
Η λατρεία λοιπόν της σωματικής ομορφιάς, και ιδιαίτερα της γυναικείας , είναι τόσο παλιά όσο και η ανθρώπινη ύπαρξη. Η αναζήτησή της από το ανδρικό βλέμμα αλλά και η επιδίωξη των περισσότερων γυναικών να έχουν όμορφη εμφάνιση, είναι μια καθολική αντίληψη, πέραν από το χρόνο και τους διαφορετικούς πολιτισμούς: Η αγαλματένια κορμοστασιά, οι ιδεώδεις αναλογίες, τα λαμπερά μαλλιά είναι η πιο συνηθισμένη περιγραφή, που προκαλούσε πάντα θαυμαστικά επιφωνήματα.Η ωραία γυναίκα εξυμνήθηκε, αν θυμηθούμε την Αφροδίτη ή το Ασμα Ασμάτων αλλά και κατηγορήθηκε ότι οδηγεί έξω από τη λογική, στους σκοτεινούς δρόμους της επιθυμίας και της πονηριάς , όταν γίνεται αιτία πολέμων, όπως η Ελένη της Τροίας.
Η δημοσιότητα που απολαμβάνουν οι σύγχρονες πανέμορφες σταρ του κινηματογράφου και τα φωτομοντέλα επιβεβαιώνουν ότι η γυναικεία ομορφιά ακόμα λατρεύεται.
Η έλξη, η επιθυμία της γυναίκας να σαγηνεύσει επιστρατεύει ένα σωρό τεχνάσματα, γύρω από το ντύσιμο και το μακιγιάζ , που τονίζουν την ομορφιά των χαρακτηριστικών, διορθώνουν ακόμα και εξαφανίζουν τα άσχημα στοιχεία του σώματος και του προσώπου.
Σήμερα, η αναζήτηση της γυναικείας ομορφιάς, χωρίς να αποκλείονται και οι άνδρες, είναι μια υψηλή τέχνη και αντικείμενο εργασίας χιλιάδων ανθρώπων, συγκεντρώνει γύρω της πολλές επιστήμες, πρόθυμες να μεταμορφώσουν τις ατέλειες σε συμμετρίες, ελκυστικές στα βλέμματα των άλλων.
Παρά την ιστορικότητα και την διαχρονική αξία της ομορφιάς, φαίνεται ότι σήμερα οι γυναίκες ντρέπονται ή δυσκολεύονται να παραδεχθούν ότι επιθυμούν να δείχνουν όμορφες, αν και η κοινωνία, πολύ περισσότερο έχει επιβεβαιώσει παρά αδιαφορήσει μπροστά σ΄ένα όμορφο πρόσωπο ή ένα τέλειο σε αναλογίες σώμα.Αυτη η συστολή απέναντι στην επιθυμία της ομορφιάς εκπορεύεται από κάποιες κοινωνικές και ιδεολογικές επιδράσεις ,και ιδιαίτερα του φεμινισμού, που υποστήριξαν ότι η ενασχόληση με την ομορφιά δείχνει γυναίκα που δεν εμπιστεύεται τον εαυτό της, εξαρτάται από την ανδρική επιθυμία, προσπαθεί να επιβληθεί με τρόπους επιπόλαιους και επιφανειακούς και τελικά δείχνει να είναι μια ναρκισσιστική και ματαιόδοξη προσωπικότητα. Ντρέπονται λοιπόν οι γυναίκες να παραδεχθούν ότι θέλουν να είναι όμορφες, ότι καταφεύγουν ή θα ήθελαν να καταφύγουν στην επιστήμη για να διορθώσει κάποια ατέλεια στο πρόσωπο ή το σώμα τους , νιώθουν υπόλογες γι αυτή την επιθυμία , κάτω από το βάρος της επίθεσης και τις διαμαρτυρίες των γυναικείων κινημάτων, που συνθέτουν μια ευθεία αναμέτρηση με τη λογική και την συνολική αξία της γυναίκας και όχι της μορφής της.
Σύγκριση και στερεότυπα
Το γυναικείο σώμα ήταν πάντα αντικείμενο για κανόνες και συγκρίσεις. Για παράδειγμα, αν η εποχή καθιερώνει τις παχουλές, οι περισσότερες γυναίκες θα ακολουθήσουν τον κανόνα ή αντίστοιχα τις αδύνατες . Αυτή η σύγκριση ασφαλώς δεν είναι σωστή, επειδή αναγκάζει τις γυναίκες να ετεροκαθορίζονται και να ακολουθούν τη μόδα
Οι περιγραφές μιας όμορφης γυναίκας συνήθως συγκρίνονται με κάποια γνωστά πρότυπα της τέχνης, της ιστορίας αλλά και της θρησκείας, λέμε όμορφη σαν την Αφροδίτη ή αέρινη σαν άγγελος αλλά και πανέμορφη σαν την σύγχρονη Σίντυ Κρόφορντ και συνήθως συνδυάζονται και με άλλες, αρκετά στερεοτυπικές, αντιλήψεις: Οι όμορφες γυναίκες είναι πιο επιτυχημένες στην επαγγελματική και ιδιωτική τους ζωή, είναι πιο ευπροσάρμοστες και έχουν περισσότερες ευκαιρίες να αποδείξουν και τα υπόλοιπα ταλέντα τους. Φυσικά αυτό επηρεάζει την κατασκευή της αυτοεικόνας και ειδικά στις μικρές ηλικίες. Αλλωστε, οι γονείς συνηθίζουν να συγκρίνουν την εμφάνιση των κοριτσιών τους, κάνουν σχόλια και δείχνουν τα αρνητικά ή θετικά συναισθήματά τους,
Ετσι, στην ενήλικη ζωή της το πρώτο πράγμα που θα κάνει μια γυναίκα είναι να συγκριθεί: πως είναι ντυμένη και πως στέκει στο χώρο , σε σχέση με τις υπόλοιπες γυναίκες.
Ομορφιά- Προσωπικότητα- Πνευματικότητα
Η καθήλωση στα πρότυπα σωματικής ομορφιάς και της μορφικής τελειότητας αποκλείει το βίωμα του ωραίου στο σύνολό του. Μια γυναίκα δεν είναι ελκυστική μόνο και μόνο επειδή είναι ωραία. Αντίθετα, μπορεί να γίνει ακόμα και αποκρουστική, αν έχει κακή συμπεριφορά. Υπάρχουν εκατοντάδες παραδείγματα γύρω από αυτό. Η αλληλεπίδραση όλων των άλλων παραγόντων, της προσωπικότητας, της συμπεριφοράς και της πνευματικότητας προκαλούν τη γοητεία και τη διέγερση. Η αρμονία και η αίσθηση της ομορφιάς βρίσκεται ακριβώς σ΄αυτή τη πολλαπλή σύνθεση του ατόμου.
Αλλάξτε την αυτοεικόνα σας: Μη ξεχνάτε ότι:
Η γυναικεία ύπαρξη, τώρα και αιώνες, ετεροκαθορίζεται. Ο ετεροκαθορισμός της την δεσμεύει σε κατ΄εξοχήν ερωτικό αντικείμενο. Αυτή η βαθύτατα χαραγμένη εγγραφή, οδηγεί σήμερα τις γυναίκες σε σύγχιση και ενοχή. Το άγχος λοιπόν για το πρότυπο της τέλειας γυναίκας προέρχεται από την γυναικεία αμφιθυμία μπροστά σ΄αυτό το παράδοξο, που δυσκολεύεται να αλλάξει. Ομως, η εικόνα του σώματος και του προσώπου είναι ένα από τα κριτήρια έλξης. Θα ήταν όμως άδικο για την έννοια άνθρωπος ο περιορισμός του μόνο σ΄αυτό. Οι επιτυχημένες σχέσεις δεν στηρίζονται μόνο στην ομορφιά, πολλά πανέμορφα ζευγάρια χωρίζουν και επίσης πολλά φωτομοντέλα και σταρ του κινηματογράφου αποτυγχάνουν στις σχέσεις τους.
Αλλωστε η υποκειμενικότητα των κριτηρίων είναι δεδομένη και οι παχουλές, για παράδειγμα, δεν δείχνουν να μην έχουν καμιά τύχη στη ζωή.
Η Ομορφιά είναι μέρος του όλου και όχι το όλον. Η αυτοεικόνα και η αυτοπεποίθηση στηρίζεται στη συνολική παρουσία του ατόμου και είναι προτιμότερη η άνεση με τις σωματικές ατέλειες.
Η εσωτερική λάμψη είναι ιδιαίτερα ελκυστικό στοιχείο στις σχέσεις, άφθαρτη στον χρόνο και σταθερή αξία. Το σώμα δεν είναι μόνο η εμφάνιση αλλά και η αντανάκλαση της προσωπικότητας και της εσωτερικότητας, ο τόπος συνάντησης της ψυχής και της ευφυϊας.
Ο εστιασμός σ΄ένα άσχημο στοιχείο του προσώπου και του σώματος μπροστά στον καθρέφτη είναι λάθος και μπορεί να οδηγήσει σε ψυχαναγκαστική για την εμφάνιση ενασχόληση.
Η ισορροπημένη αίσθηση του ανικανοποίητου είναι μια ανθρώπινη δύναμη, όταν βοηθά την εξέλιξη αλλά και μια αδυναμία, όταν γίνεται υπερβολική, επειδή εγκλωβίζει και καθηλώνει σε αρνητικά στερεότυπα, που εμποδίζουν την ευτυχισμένη ζωή.
Ο ρόλος της τηλεόρασης και των προτύπων ομορφιάς που προβάλλει επηρεάζουν την αυτοεικόνα μας. Αυτού του είδους η σύγκριση είναι ένα ακόμα λάθος. Ας μην ξεχνάμε ότι οι γυναίκες της τηλεόρασης και του κινηματογράφου έχουν κάνει την ομορφιά επάγγελμα και κάνουν αιματηρές θυσίες για να κρατήσουν την εμφάνισή τους στους προκαθορισμένους και υποχρεωτικούς κανόνες της επαγγελματικής τους δραστηριότητας.
Και μη ξεχνάμε, επίσης το πιο παράδοξο: Ως προς την εμφάνιση η σύγκριση γίνεται με τέλεια πρότυπα ομορφιάς, ενώ ως προς τις διανοητικές ικανότητες κανείς δεν διανοείται να συγκριθεί με τον Αϊστάιν , για παράδειγμα.

Μαρία Λασσιθιωτάκη
Ψυχολόγος

http://woman.eportal.gr/v5/woman/omorfia/11212oz_2006061711212.php3

Share on Facebook

---

Μοιραστείτε